Ambacht x Leerling: jongeren ontdekken vakmanschap en erfgoed in eigen regio

In een tijd waarin vakmanschap steeds minder vanzelfsprekend is in het onderwijs, bracht het
pilotproject Ambacht x Leerling hier verandering in. In negen gemeenten in Noord-Holland Noord
(Den Helder, Texel, Hollands Kroon, Schagen, Alkmaar, Bergen, Dijk en Waard, Heiloo en
Castricum) werkten jongeren het afgelopen halfjaar samen met ambachtslieden, kunstenaars en
erfgoedprofessionals aan tastbare projecten waarin hoofd, hart en handen samenkomen. Zo
ontdekten ze de waarde van traditioneel vakmanschap én hun eigen talenten. Woensdag 25 juni
2025 vond de feestelijke eindpresentatie plaats in de Artfarm in Heerhugowaard.

Het Ambacht x Leerling initiatief heeft als doel jongeren weer in contact te brengen met het zelf maken,
met de handen werken en het leren van ervaren makers/kunstenaars. Het leert jongeren over de
geschiedenis van hun eigen omgeving en laat hen ervaren dat ambacht ook vandaag de dag relevant en
creatief is én toekomst heeft. De lokale aanpak, waarbij elke gemeente een eigen invulling kende, liet
zien dat het leren over ambachten geen vast format nodig heeft om impact te hebben.

Feestelijke afsluiting met expositie

Het resultaat van alle projecten werd woensdag 25 juni 2025 getoond tijdens een feestelijke
eindpresentatie bij de Artfarm in Heerhugowaard. Wethouder John Does van gemeente Dijk en Waard
opende de middag waarin hij de samenwerking op cultuur binnen Noord-Holland Noord en de diverse en verrassende uitkomsten van de verschillende projecten roemde. De aanwezigen konden vervolgens de
afsluitende expositie bezoeken waarin het maakproces en de eindresultaten per gemeente centraal
stonden. De expositie met foto’s van de uitvoering is vanaf 1 juli te bezichtigen in het gemeentehuis van
Dijk en Waard.

Negen gemeenten, negen verhalen

Elke gemeente gaf een eigen invulling aan het project, geïnspireerd op lokale geschiedenis en aanwezige
ambachten. De gezamenlijke rode draad: jongeren in aanraking brengen met traditioneel vakmanschap
en met de waarde van maken. Zo werd er een traditionele visrokerij gebouwd in Den Helder en werd er in
Alkmaar geoefend met het ambacht drukkunst. Op Texel werd een houten boot gebouwd en in Heiloo
werd gedaan aan houtbewerking. In de gemeente Dijk en Waard werd gewerkt met klei en in de
gemeente Schagen lag de focus op agrarisch vakmanschap.

Over Ambacht x Leerling

Ambacht x Leerling pilot is een educatief initiatief waarin jongeren onder begeleiding van ambachtslieden
en kunstenaars werken aan projecten rond lokaal erfgoed. Door samenwerking tussen cultuur, onderwijs
en het sociaal domein worden jongeren uitgedaagd om met hun handen te werken, na te denken over
hun omgeving en aan de slag te gaan met hun eigen creativiteit. Het project vond plaats in samenwerking met negen gemeenten in Noord-Holland Noord en in nauwe samenwerking met de provincie Noord-Holland.

Cultuurregio Noord-Holland Noord

De pilot Ambacht X Leerling is opgezet om jongeren kennis te laten maken met de rijke cultuur van
Noord-Holland Noord (NHN). Deze regio is sinds een jaar officieel erkend als landelijke cultuurregio en
gemeenten en culturele organisaties willen binnen de cultuurregio samenwerken om kunst, cultuur en
erfgoed sterker zichtbaar te maken. Het regionale cultuurprofiel NHN ‘Zee van ruimte, land vol cultuur’ ligt aan de basis van dit succesvolle pilotproject.