Schot Groep, 90 jaar “Schot” in de zaak

Wethouder Pieter Dijkman ontmoet ondernemers uit Alkmaar om te horen hoe zij ondernemen tijdens de coronacrisis. Waar worstelen ze mee en met welke creatieve oplossingen bieden ze de crisis het hoofd? De wethouder schuift deze keer digitaal ‘aan tafel’ bij Gijs Schot, directeur-eigenaar van Schot Groep. Het bedrijf bestaat dit jaar 90 jaar. Gestart als kleinschalig familiebedrijf, is de Schot Groep inmiddels uitgegroeid tot een breed opererend bedrijf met ruim 450 medewerkers verdeeld over zeven werkmaatschappijen, die actief zijn op het gebied van bouw, verticaal en geconditioneerd transport, ict en beveiliging. Ook aanwezig is Isabel Straver, accountmanager van het gemeentelijk Ondernemersloket.

Gefeliciteerd met het 90-jarig jubileum. Een respectabele leeftijd voor een bedrijf dat ongetwijfeld al de nodige stormen heeft doorstaan. Hoe is het bedrijf precies ontstaan?

Mijn opa Gijsbert Cornelisz. Schot begon in 1931 aan de Herenweg in Oudorp met zandafgraving en transport uit de Nollen. Hij kwam uit de binnenvaart en kocht toen een vrachtauto. Zo zijn we  in de wegenbouw terecht gekomen. Ook bouwde opa na de oorlog al zijn eigen hijskraan, op het chassis van een halftruck van het leger. Opa overleed in 1956 op 54 jarige leeftijd. Oma werd met vier zoons in het diepe gegooid, maar ze hebben het gered. In de jaren 60 groeide het bedrijf verder in de aannemerij. Vanaf de jaren 70 werkten we ook als hoofdaannemer. Zo is door Schot onder meer bedrijventerrein Beverkoog bouw- en woonrijp gemaakt. Samen met het bedrijf Daalder gebruikte we daarvoor een eigen zandlosplaats nabij de Huiswaarderbrug.

Jullie zijn door de jaren heen nogal veelzijdig geworden. Verticaal transport, een ingenieursbureau? Vertel!

Met de overname van het bedrijf van Joop Punt zijn we in 1987 in de bouwkranen geraakt. Een deal die zijn beslag kreeg op een woensdagavond in  het café van Cos Blankendaal op het Waagplein. Mede door een dertiental overnames van kraanbedrijven, waaraan we goede klanten hebben overgehouden, zijn we in de periode tot nu uitgegroeid tot de nummer 3 in het ‘verticaal transport’ in Nederland. In de woningbouw zijn we zelfs nummer 1. Met het in 2001 opgerichte civiel- & milieutechnisch bureau Kwinfra hebben we ook een eigen ingenieurstak in huis. De eerste grote opdracht was de ontwikkeling van de woningbouwlocatie Vronermeer-Zuid.

Maar ook in het koeltransport en een beveiligingsbedrijf?

In 2004 namen we koeltransportbedrijf Groot & De Zeeuw in Limmen over en zijn we naast zand- en asfalttransport ook groenten gaan rijden voor Vezet uit Warmenhuizen. En dat leverde flink werk op, want Vezet groeit hard. Met een overname in Duitsland en kansen die ook België biedt, zien we ook vandaag nog flinke groeimogelijkheden. Vanaf 2005 doen we onder de naam Spyke Security ook cameratoezicht op bedrijventerreinen en bedrijfspanden. Bedrijvenvereniging Boekelermeer was de eerste grote klant. We hebben zelf een toezichtcentrale opgericht, waarvoor we ook veel mensen hebben opgeleid en uit de bijstand gehaald. In 15 jaar zijn we marktleider geworden in Nederland. Voor het uitkijken van camerabeelden, op basis van algoritmes, hebben we recent in Oudorp een nieuwe toezichtcentrale gebouwd op bedrijventerrein Oudorp en Datacenter NH overgenomen, waarin alle data veilig word opgeslagen. We werken ook voor andere klanten zoals de gemeente Alkmaar.

Hoe slaat het bedrijf zich door deze coronacrisis?

Wat we door corona als bedrijf vooral missen zijn de fysieke contacten. Hierdoor stagnerend de opdrachten. Zo werken ambtenaren allemaal vanuit huis en is het lastig om connectie te maken. Het voelt of alles op halve kracht draait. Als directeur moet je daarom in deze crisis al je creativiteit aanspreken. Om geld te blijven verdienen kun je niet achterover leunen. Juist daarom zijn we in deze periode nieuwe activiteiten gestart. We hebben nieuwe bv’s opgericht, een bedrijf overgenomen, intern verbouwd en de tijd genomen voor digitalisering en verduurzaming van de bedrijfsvoering. Om de uitstoot terug te brengen werken we steeds meer met elektrische aangedreven kranen. Als je nu niet begint wordt het nooit wat!

Elektrische kranen, kan dat?

Ja, op de bouwplaats kan de stekker er in. De mobiele telekranen zelf kunnen nog niet rijden op elektrische aandrijving. Dat moet straks op waterstof. We tanken nu op Hvo100-brandstof. Dat geeft al 90% co2-reductie. Tegelijk praat je daarmee over enorme investeringen. Onze goedkoopste kraan kost al gauw 600.000 euro en de mega-‘650 tonner’ die we straks binnen krijgen zo’n 4 miljoen. We hebben er 85 van in bedrijf, dus reken maar uit. We zijn kapitaalintensief en dat is onze branche meteen ook een probleem. Voor openbare werken die we voor gemeenten uitvoeren, wordt steeds 5% bankgarantie verlangd. Bij een orderportefeuille van zo’n 12 miljoen, leggen die bankgaranties een groot beslag op onze kredietwaardigheid. We kunnen daardoor minder snel groeien. 

Hoe kijken jullie naar de markt?

Met de stijgende loonkosten en groeiend aantal aanbestedingsregels zijn de kosten voor openbare werken enorm toegekomen. Konden we vroeger een straatkolk vervangen voor 150 euro, nu ben je daarvoor als zeker 1500 euro kwijt! Een gevolg van het feit dat we elkaar niet meer vertrouwen. Alles is met veel regels en participatie omgeven. Iedereen praat mee, maar het praktisch inzicht van aannemers bij civiele projecten komt door de aanbesteding pas in de laatste fase in beeld, en dan is het vaak te laat. Ik zeg het maar onversneden, het gevolg is dan ook vaak hoge kosten en een ondermaats resultaat. Onze kennis moet gewoon veel eerder worden ingeschakeld!

Jullie doen ook veel aan opleidingen?

De krapte op de arbeidsmarkt merken we nu al. Mensen die met hun handen willen werken zijn steeds lastiger te vinden. De lonen stijgen. Er komt een schreeuwend tekort aan vakmensen op ons af. Als deelnemer in het opleidingscentrum SPG voor de grond-,weg- en waterbouw in Heerhugowaard, waar veel medewerkers van Schot zijn opgeleid, maak ik me grote zorgen over de aanwas van opgeleide arbeidskrachten. Met 70 aannemers als aandeelhouder en nu slechts 80 leerlingen in drie leergangen, dat is gewoon veel te kort. Ik roep dus tegen ouders het is geen schande als je kind binnen niet wil leren, maar buiten wil werken met zijn handen!

Als bedrijf doen jullie ook veel op maatschappelijk gebied?

Ik vind dat je als gezonde onderneming je maatschappelijke verantwoordelijkheid moet nemen. Dat deed mijn opa al als voorzitter van het oranjecomité dat de bevrijdingsfeesten organiseerde. Wij doen dat nu bijvoorbeeld met de Gondelvaart van Koedijk, waar ook veel medewerkers en vrijwilligers bij zijn betrokken. Zelf steek ik behoorlijk wat tijd in belangenbehartiging en bijvoorbeeld de ICG-games. Ze weten me anders ook wel te vinden hôôr. Ik kan immers slecht nee zeggen!

Wat brengt de toekomst?

Ik heb nog eens voor 10 jaar bijgetekend. Op naar de honderd dus! Jullie hebben dan ook nog wel even last van me! Ik werk door tot mijn 70^e.  We gaan nog flink gas geven. We willen in 2025 compleet duurzaam zijn met de bouw. Ik zie de toekomst positief tegemoet, al hebben we nog wel wat uitdagingen te gaan.